Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως

 

«ἑορτάζομεν τήν προσκύνησιν 

τοῦ Τιμίου καί Ζωοποιοῦ Σταυροῦ»

Την Κυριακή αυτή η Εκκλησία, προβάλλει μπροστά μας τον Τίμιο και Ζωοποιό Σταυρό του Χριστού, που είναι η χαρά του κόσμου, η δύναμη των πιστών, το στήριγμα των δικαίων και η ελπίδα των αμαρτωλών. Να τι λέει το συναξάρι της ημέρας για το λόγο της παραβολής μπροστά μας του Τιμίου Ξύλου:

«Κάθε κοπιαστικού έργου η εκτέλεση έχει δυσκολία. Αλλά αυτή η δυσκολία εμφανίζεται πιο μεγάλη κατά τη μέση του. Διότι ο κόπος που κατεβάλαμε έως τότε, φέρνει αδυναμία. Η δε αδυναμία καθιστά δυσκολότερο το υπόλοιπο έργο. Και εμείς τώρα φθάσαμε, με τη Θεία Χάρη, στη μέση περίπου του δρόμου της νηστείας. Έτσι, η αδυναμία μας περικύκλωσε, και η δυσκολία αύξησε. Γι’ αυτό λοιπόν η Αγία Μητέρα μας, η Εκκλησία του Χριστού, μας προβάλλει σήμερα, σαν βοήθημα πανίσχυρο, τον πανάγιο Σταυρό. Ώστε, καταφιλώντας τον με ευλάβεια, να λάβουμε χάρη και δύναμη πρός τελείωσι τοῦ θείου τῆς νηστείας ἀγῶνος».


Ευαγγελικό ανάγνωσμα

«Καὶ προσκαλεσάμενος τὸν ὄχλον σὺν τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ εἶπεν αὐτοῖς· Ὅστις θέλει ὀπίσω μου ἀκολουθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτὸν καὶ ἀράτω τὸν σταυρὸν αὐτοῦ, καὶ ἀκολουθείτω μοι. ὃς γὰρ ἂν θέλῃ τὴν ψυχὴν αὐτοῦ σῶσαι, ἀπολέσει αὐτήν· ὃς δ' ἂν ἀπολέσῃ τὴν ἑαυτοῦ ψυχὴν ἕνεκεν ἐμοῦ καὶ τοῦ εὐαγγελίου, οὗτος σώσει αὐτήν. τί γὰρ ὠφελήσει ἄνθρωπον ἐὰν κερδήσῃ τὸν κόσμον ὅλον, καὶ ζημιωθῇ τὴν ψυχὴν αὐτοῦ; ἢ τί δώσει ἄνθρωπος ἀντάλλαγμα τῆς ψυχῆς αὐτοῦ; ὃς γὰρ ἐὰν ἐπαισχυνθῇ με καὶ τοὺς ἐμοὺς λόγους ἐν τῇ γενεᾷ ταύτῃ τῇ μοιχαλίδι καὶ ἁμαρτωλῷ, καὶ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐπαισχυνθήσεται αὐτὸν ὅταν ἔλθῃ ἐν τῇ δόξῃ τοῦ πατρὸς αὐτοῦ μετὰ τῶν ἀγγέλων τῶν ἁγίων. Καὶ ἔλεγεν αὐτοῖς· Ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι εἰσί τινες ὧδε τῶν ἑστηκότων, οἵτινες οὐ μὴ γεύσωνται θανάτου ἕως ἂν ἴδωσι τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ ἐληλυθυῖαν ἐν δυνάμει». (Μαρκ 8,34)

Μετάφραση

34Ύστερα, αφού κάλεσε κοντά του τον κόσμο μαζί με τους μαθητές του, τους είπε: “Όποιος θέλει να με ακολουθεί, ας απαρνηθεί τον εαυτό του κι ας σηκώσει το σταυρό του και ας με ακολουθεί. 35Γιατί, όποιος θέλει να σώσει τη ζωή του, θα τη χάσει, κι όποιος χάσει τη ζωή του για χάρη δική μου και του Eυαγγελίου, αυτός θα τη σώσει. 36ʼλλωστε, τι θα ωφελήσει τον άνθρωπο αν κερδίσει τον κόσμο ολόκληρο, αλλά χάσει τη ζωή του; 37Ή τι θα δώσει ο άνθρωπος σαν αντάλλαγμα για τη ζωή του; 38Όποιος, λοιπόν, ντραπεί για μένα και για τη διδαχή μου στη γενιά τούτη τη μοιχαλίδα κι αμαρτωλή, και ο Γιος του Aνθρώπου θα ντραπεί γι’ αυτόν όταν έρθει περιβλημένος με τη δόξα του Πατέρα του, μαζί με τους αγίους αγγέλους”.

Πώς και γιατί πρέπει να γίνεται το σημείο του Τιμίου Σταυρού

«Ακούσατε, Χριστιανοί μου.

Το άγιο Ευαγγέλιο μας λέγει: Η Αγία Τριάς δοξάζεται στον ουρανό από του Αγίους Αγγέλους πιο πολύ και πιο καλά από ό,τι εδώ στη γη από εμάς.

Τι πρέπει λοιπόν να κάμεις;

Σμίγεις τα τρία δάκτυλα του δεξιού χεριού σου, και μη μπορώντας να ανεβείς στον ουρανό να ενωθείς με τους Αγγέλους να προσκυνήσεις και να δοξολογήσεις την Αγία Τριάδα, βάνεις το χέρι σου στο κεφάλι σου, που είναι επάνω και στρογγυλό και συμβολίζει τον ουρανό, και λέγεις: καθώς σεις οι Άγγελοι δοξάζετε την Αγία Τριάδα, έτσι και εγώ ο ανάξιος δούλος της, την Αγία Τριάδα προσκυνώ.

Και καθώς αυτά τα τρία δάκτυλα είναι τρία και ξεχωριστά και ενωμένα, έτσι και ο Θεός, είναι και τρία πρόσωπα και ένας Θεός.
Κατεβάζεις μετά το χέρι στην κοιλιά σου και λέγεις: Σε προσκυνώ και Σε λατρέυω, Κύριέ μου, ότι κατεδέχθεις και σαρκώθηκες στην κοιλία της Υπεραγίας Θεοτόκου για την σωτηρία μας·

Το βάνεις στον δεξιό σου ώμο και λέγεις: Σε παρακαλώ, Χριστέ μου, να με συγχωρήσεις και να με βάλεις στα δεξιά Σου με τους δικαίους.

Βάνοντάς το δε στον αριστερό σου ώμο λέγεις: Σε παρακαλώ, Κύριέ μου, μη με βάλεις με τους αμαρτωλούς στα αριστερά.

Έπειτα κύπτοντας κάτω στη γη λέγεις: Σε δοξάζω, Θεέ μου, Σε προσκυνώ και σε λατρέυω, γιατί όπως μπήκες Συ στον τάφο για μας, έτσι θα μπω κι εγώ.

Έπειτα σηκώνεσαι όρθιος, φανερώνοντας έτσι την Ανάσταση, και λέγεις: Σε δοξάζω, Κύριε και Σωτήρα μου, Σε προσκυνώ και Σε λατρεύω. Γιατί αναστήθηκες από τους νεκρούς για να μας χαρίσεις την αιώνια ζωή.


Αυτό σημαίνει ο Πανάγιος Σταυρός».

(Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, 5η διδαχή)